Lessen uit de leerpsychologie

Hoe leren mensen het meest effectief en wat betekent dat voor trainers? Over die vraag gaf ik woensdag 23 september 2020 een webinar voor de Nobtra. Daarin zet ik de belangrijkste lessen uit de leerpsycholopgie op een rij. Klinkt misschien saai, maar dat is het zeker niet. Veel mensen kijken het webinar in één adem uit.

De onderzoeksgegevens die ik in dit webinar presenteer, komen uit de volgende artikelen.

  • Gist, M. E. (1989). The influence of training method on self-efficacy and idea generation among managers. Personnel Psychology, 42(4), 787–805.
  • Lacerenza, C. N., Reyes, D. L., Marlow, S. L., Joseph, D. L., & Salas, E. J. (2017). Leadership training design, delivery, and implementation: a meta-analysis. Journal of Applied Psychology, 10212, 1686-1718.
  • Kitsantas, A., Zimmerman, B. J., & Cleary, T. (2000). The role of observation and emulation in the development of athletic self-regulation. Journal of Educational Psychology, 91, 241-250.
  • Mann, R.B., & Decker, P.J. (1984). The effect of key behavior distinctiveness on generalization and recall in behavior modeling training. Academy of management journal, 27(4), 900-910.
  • Debowski, S., Wood, R. E., & Bandura, A. (2001). Impact of guided exploration and enactive exploration on self-regulatory mechanisms and information acquisition through electronic search. Journal of Applied Psychology, 86(6), 1129–1141.
  • Kazdin, A. E., & Mascitelli, S. (1982). Covert and overt rehearsal and homework practice in developing assertiveness. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 50(2), 250-258.

Wil je meer weten over het leerpsychologische model dat de kapstok vormt voor dit webinar? Helaas zijn er nog geen populariserende artikelen over verschenen. Hieronder vind je een link naar het meest toegankelijke wetenschappelijke artikel dat erover gaat.

22 gedachten over “Lessen uit de leerpsychologie”

  1. Wat heerlijk! Gisteren training geannuleerd ivm Corona. Wat te doen…? Komt jouw mail binnen. Meteen naar webinar en inderdaad van begin tot eind dynamisch, beknopt, compact en leerzaam. En voor mij vooral herkenning, bevestiging en tevens weer hoeken en randen om bij te schaven. Daarbij nog jouw voorbeeld in online trainen. Geweldig, dank.

    Beantwoorden
  2. Super Karin! Heel helder uitgelegd. En wat goed dat jij/ jullie dit hebben uitgezocht! Jouw manier van presenteren zo met deze opstelling is ook heel duidelijk en je blijft zelf toch zichtbaar als trainer. Kortom #Inspirerend

    Beantwoorden
  3. Was een super seminar. Ik ben de volgende dag direct aan de slag gegaan met direct voordoen. Eerst-niet-zo-goede-demo. Leuk en leerzaam, deelnemers enthousiast en gingen mij de checklist uitleggen, hoera! Toen goede demo en in groepjes aan de slag en oefenen ging daar volgens mij erg goed. Aanrader dus dat seminar, ook /juist voor ervaren trainers heel veel te halen.

    Beantwoorden
  4. Wow Karin, wat heb ik genoten van je webinar. Zowel qua inhoud als vorm. Inhoudelijk voelt al het speurwerk van Peter als een prachtige versteviging van jouw theorie. Als een huis dat al stevig stond en nu met nog meer fundament fier rechtop staat! Je hebt me o.a. geïnspireerd om meer ‘faalkundig’ voor te gaan doen. Lang leve de spiegelneuronen! En als mijn kritische gedachten weer eens roepen dat ik te directief ben als trainer dan heb ik nu wetenschappelijk voer om daar nog minder naar te luisteren 🙂 En qua vorm van je webinar: heerlijke vaart met slimme aanpak met je post-its, fijne snelle interactie met het laten kiezen met kleuren, heldere blocnote flappen, echt tof! Muchas gracias, ook aan Peter!

    Beantwoorden
  5. Ha Karin,
     
    Als deelnemer aan jouw trainingen heb ik al zelf al diverse malen ondervonden dat de methodiek de glijbaan en de trap enorm goed werkt als je vaardigheden echt wilt intrainen. Goed om nu ook wetenschappelijk onderbouwd te zien wat nu werkelijk effectief is als het gaat om trainen. Daar kunnen we als trainers allemaal ons voordeel mee doen en daarmee de deelnemers aan onze trainingen ook! Zowel jij als Peter bedankt voor al deze heldere inzichten en bruikbare tips!

    Beantwoorden
  6. Beste Karin, Ik heb vanmorgen de webinar terug gekeken en wilde even laten weten dat het weer een erg inspirerend, duidelijk en praktisch toepasbaar verhaal was. Het is heel prettig om niet alleen te horen wat werkt maar ook waarom het werkt. Daarbij haalde het voor mij alle dingen weer even vers naar boven die ik bij de training van deskundige naar trainer heb geleerd. Ook heb ik geboeid gekeken naar hoe je met heel simpele middelen je verhaal ondersteund. Kortom weer veel geleerd. Dank daarvoor!

    Beantwoorden
  7. Dag Karin, inhoudelijk interessant en ’n heel mooi voorbeeld van een creatief, inspirerend, inzichtelijk en levendig webinar. Bedankt voor het delen en een aanrader voor iedereen die iets wil leren en onderwijzen over ‘leren leren’.

    Beantwoorden
  8. Het is fantastisch om te zien hoe jij en Peter inzichten uit de leerpsychologie concreet vertalen naar de trainerspraktijk en deze kennis zo gul delen! Petje af! Ik raad iedereen aan: KIJKen! Nooit vlogen 50 minuten zo snel voorbij!

    Beantwoorden
  9. Wat een vakvrouw! Zojuist het webinar bijgewoond over lessen uit de leerpsychologie van Karin de Galan, genomineerd als NOBTRA trainer van het jaar. Heel fijn hoe concreet en praktisch zij inzichten vertaald die door haar aanpak direct toepasbaar zijn in mijn praktijk. Blij dat ik erbij was! Bedankt Karin.

    Beantwoorden
  10. Wat een fijne webinar, Karin! In 1 adem uitgekeken, de onderzoeken die je met aanstekelijk plezier presenteert die zoveel verduidelijken en die – en passant – tegen een aantal heilige trainershuisjes aanduwen… Hier willen we meer van in trainersland! En alles, zoals gewoonlijk, vandaag toepasbaar. Dank!

    Beantwoorden
  11. Ik twijfelde een beetje over duur van het Webinar (50 min). Maar ik ben erg blij dat ik het heb afgekeken. Praktisch, toepasbaar en gericht op ‘wat werkt’. Maak van jezelf een nóg betere trainer en gebruik vooral dat wat werkt!

    Beantwoorden
    • Hoi Karin,
      Wat een prettig webinar. Het enige wat me bezighoudt is de gedateerdheid van de onderzoeken. Ik zou het verhaal sterker vinden met meer recent onderzoek. Zeker waar het gaat om het effect van huiswerk. Want daar heb ik ook onderzoek van gezien waar het effect verwaarloosbaar was.

      Beantwoorden
  12. Dag Ferdinand, dankjewel voor je commentaar. Je hebt gelijk dat een paar van de artikelen die Karin in het webinar laat zien oud zijn. We hebben gekozen voor die artikelen, omdat ze het punt dat we willen maken duidelijk illustreren. Maar we hebben er ook op gelet dat het punt dat we willen maken goed onderbouwd is. Bij veel van de artikelen kunnen we bijvoorbeeld recente meta-analyses aanhalen. Wat betreft jouw vraag heeft Nikolaos Katzantzis in 3 opeenvolgende meta-analyses laten zien dat huiswerkopdrachten wel degelijk effect hebben. Je vindt de literatuurverwijzingen hieronder.

    Kazantzis, N., Luong, H.K., Usatoff, A. S., Impala, T., Yew, R. Y. & Hofmann, G. (2018). The Processes of Cognitive Behavioral Therapy: A Review of Meta-Analyses. Cognitive Therapy and Research, 37(4), 349–357.
    Kazantzis, N. & Dattilio, F. (2010). Meta-Analysis of Homework Effects in Cognitive and Behavioral Therapy: A Replication and Extension. Clinical Psychology: Science and Practice, 17(2), 144-156.
    Kazantzis, N., Deane, F., & Ronan. K. (2000). Homework assignments in cognitive and behavioral therapy: A meta-analysis. Clinical Psychology: Science and Practice, 7(2), 189–202.

    Ik ben trouwens benieuwd naar het onderzoek dat jij aanhaalt waaruit blijkt dat huiswerkopdrachten géén effect hebben. Kun je me de verwijzing(en) mailen?

    Naschrift Peter Baggen van 4 november 2020

    Intussen heeft Ferdinand me via de mail laten weten dat hij zich baseert op het boek ‘Visible learning’ van John Hattie (2009). Die laat inderdaad zien dat de bijdrage van huiswerk aan de cognitieve ontwikkeling van leerplichtige leerlingen beperkt is – in elk geval minder dat het gemiddelde van alle didactische interventies bij elkaar. Maar deze kennis kun je niet zonder meer vertalen naar praktijkopdrachten in training.

    Zo stelt Hattie zelf vast dat de bijdrage van huiswerk vooral laag is, doordat basisscholieren er nauwelijks iets van leren. Scholieren in de laatste jaren van het voortgezet onderwijs leren er juist veel van. Dat komt volgens hem doordat scholieren in het voortgezet onderwijs intussen geleerd hebben hoe ze zelfstandig moeten leren – basisscholieren kunnen dat (waarschijnlijk) nog niet. (Hattie, 2009, pp. 235-236) De leeftijd van de oefenaar doet er dus veel toe.

    Los hiervan speelt er nog een tweede punt. Huiswerk in scholen gaat over wiskundesommen, natuurkunde opdrachten en scheikunde vergelijkingen maken. Voor verreweg de meeste leerlingen staan zulke (cognitieve) vaardigheden ver van hun bed en daardoor zullen ze weinig zin hebben in huiswerk. Dat is niet zo bij een praktische training waarin de deelnemers aan den lijve ervaren what’s in it for them als ze bijvoorbeeld leren onderhandelen. Daardoor zal de stap naar het oefenen in praktijkopdrachten minder groot zijn.

    Ik denk dat deze twee punten kunnen verklaren waarom het effect dat Katzantzis en collega’s zien voor het effect van praktijkopdrachten veel groter is dan het effect dat Hattie ziet voor huiswerk in (basis)scholen.

    Beantwoorden
  13. Dag Karin, wat een plezierig en inspirerend webinar om naar te kijken en luisteren. Praktisch, toepasbaar en goed om te horen wat werkt en wáárom het werkt. Ook boeiend om te zien hoe je met eenvoudig materiaal alles verduidelijkt. Hartelijk bedankt!

    Beantwoorden
  14. Karin, klopt het dat ik de cognitieve leerpsychologie mis? Zie bv het werk van Kirschner ea. Ook zijn de artikelen van best lang geleden en is er ondertussen veel gepubliceerd. Gr Erik

    Beantwoorden
  15. Beste Erik,

    Het klopt dat ik de cognitieve psychologie in dit webinar niet noem. Dat had wel gekund, want sinds 20 jaar zijn de cognitieve psychologie en de sociaal-cognitieve theorie naar elkaar toegegroeid. Beide gaan ervan uit dat mensen vaardigheden het gemakkelijkst leren door de kunst af te kijken van voorbeelden. Nederlandse onderzoekers als Tamara van Gog en Vincent van Hoogerheide spelen een hoofdrol bij de vergelijking van beide theorieën. Zie bijvoorbeeld dit mooie overzichtsartikel van Van Gog en Rummel of dit redactionele commentaar van Van Hoogerheide en Roelle bij een themanummer over leren van voorbeelden.

    Wat betreft je opmerking dat de artikelen van lang geleden zijn: die reactie krijg ik vaker en het klinkt alsof dat een zwaktebod zou zijn. Ik ben benieuwd of je dat vindt en waarom.

    Zelf heb ik het gevoel dat we oude schatten opdelven: goed opgezet onderzoek dat niet bekend is bij trainers en veel handvatten biedt voor effectieve trainingen. We hebben ook recenter onderzoek en gaan dat ook verwerken in het boek dat we aan het schrijven zijn. Als reactie op een vraag hierboven noemt Peter al wat van die artikelen.

    Beantwoorden

Plaats een reactie